Học để tự do
Gần đây, tôi được mời nói chuyện về kỹ năng sống tại các trường phổ thông trung học. Tôi thường hỏi các em: "Học để làm gì?". Số đông đều nói học để vào đại học, như bố mẹ em mong.
Tôi tham gia ban cố vấn cho chương trình "Sinh ra từ làng" nên tôi biết hàng trăm thanh niên nông dân trở thành triệu, tỷ phú ngay tại quê hương và sống rất hạnh phúc. Đâu phải tất cả đều cần vào đại học. Trong các chuyện đã chứng kiến, tôi thích nhất Mười Bơ - người đang góp phần thay đổi bộ mặt Tây Nguyên.
Mười Bơ là con thứ 10 trong gia đình nông dân nghèo ở xã Diễn Lợi, huyện Diễn Châu, Nghệ An. Năm 16 tuổi, không chịu nổi sự nghèo khổ bức bối, anh bỏ nhà ra đi lập thân.
Đó là buổi sáng ngày 25/5/1990, Mười trốn gia đình cuốc bộ tới ga Vinh. Mãi đến hai giờ chiều, cậu mới vượt qua được 40 km để leo lên tàu, không một đồng, bị nhân viên nhà tàu mắng nhiếc túi bụi. Mệt và đói, Mười thiếp đi ở sân ga Nha Trang. Đêm hôm ấy, Mười nằm mơ người anh là liệt sĩ hiện về: "Mày chỉ lo thân mày thôi à? Phải kiếm vùng nào đất tốt mà làm giàu để có thể nuôi được cả nhà chứ?". Tỉnh dậy, cậu nhớ đến lời thầy giáo Địa lý đã giảng, chỉ có Tây Nguyên với đất bazan mầu mỡ là vùng đất tốt nhất. May sao, sáng hôm sau một bác lái xe tải tốt bụng cho cậu đi nhờ lên Buôn Mê Thuột.
Đến Buôn Mê Thuột, cậu cuốc bộ 40 km theo quốc lộ 26, nhặt quả bơ rụng ăn và ghé các quán xin nước lã. Mười liều lĩnh vào nhà bác nông dân Trịnh Văn Tải và kể hết ngọn nguồn. Bác nông dân cho Mười ở lại và hẹn hôm sau cùng ra đồng làm ruộng. Khi có việc khác, tiền công tháng 40.000 đồng, Mười gửi tất cả về cho mẹ. Lúc nhận thư Mười, cả nhà khóc vì tưởng cậu đã chết. Năm 1992, nghe tin bố mất, nhưng cậu cũng không có cách gì để về chịu tang.
Làm cho nhiều người, gặp cả những người không tốt, Mười tâm sự với tôi: "Chính vì vậy mà con biết ơn, họ đã cho con quyết tâm phải vươn lên làm chủ đời mình". Vào một buổi sáng đẹp trời, Mười từ biệt nơi làm thuê, bắt đầu hành trình đi thu gom quả bơ giao cho thương lái. Hai năm sau, duyên phận giúp Mười bén duyên với cô gái nghèo quê Quảng Nam. Hai vợ chồng cùng nhau đi mua bơ, dành dụm mua được chiếc xe máy Tàu giá 5 triệu đồng. Rồi mua được mảnh vườn 1,3 ha, họ trồng thử hạt của những trái bơ quý, nhưng thất bại. Mười tìm sách đọc và hiểu rằng phải nhân giống vô tính thì mới lưu giữ nguyên vẹn được tính di truyền. Thế là cậu lặn lội đến các gia đình có những cây bơ quý xin chiết cành đem về trồng.
Ông trời đã giúp những cây bơ giống quý mọc lên. Đó là lúc Mười tiếp xúc được các nhà Sinh học để hỏi làm sao có được hàng vạn cây bơ có trái sai và ngon như vậy. Các nhà khoa học giải thích rằng "tính di truyền ở ngọn", cứ chịu khó chăm sóc các cây bơ giống quý và ghép lên các cây non mọc từ các hạt bơ bình thường nhặt từ chợ về.
Đó là mở đầu cho một chặng đường dài. Mười tạo ra được hàng nghìn bầu bơ giống, lập trang web với thông tin phong phú và chính xác hơn tất cả giáo trình về bơ ở bậc đại học. Nhiều nông dân kể với tôi khi gặp mặt, giống Bơ Xuân Mười thật giá trị. Năm thứ 3 ra quả bói; năm thứ 4 cho 80-100 kg quả, năm thứ 5 cho 150-200 kg quả, và từ năm thứ 7 đến năm thứ 30 cho 250-300 kg quả mỗi cây.
Mười Bơ trở thành tỷ phú, được tuyên dương nông dân xuất sắc tỉnh Đăk Lắk, nông dân xuất sắc cả nước, được nhận danh hiệu "Sao Thần Nông" và bằng khen của Bộ trưởng Nông nghiệp.
Nhưng phát kiến đột xuất của Mười Bơ mới đáng kinh ngạc. Cậu nhận ra cây muồng - cây che bóng cho cà phê khắp Tây Nguyên hiện nay - không thu được gì. Cậu đưa ra sáng kiến: để che 1.000 cây cà phê bằng 200 cây bơ thay cho muồng thì riêng thu hoạch từ bơ còn cao hơn cà phê.
Mười Bơ đã bán cây bơ giống khắp Tây Nguyên. Nhưng các nhà khoa học không yên tâm. Bơ Việt Nam sẽ tràn ngập cả Tây Nguyên sau 5 năm nữa mà đây là giống chỉ bảo quản được vài ngày sau khi chín nên rất khó xuất khẩu. Khi cung vượt quá cầu thì tương lai không xa, liệu trái bơ có chung số phận với thanh long, vải, dưa hấu, củ cải và chờ giải cứu hay không?
Tôi biết Australia có giống bơ vừa sai trái, vừa ngon lại có thể bảo quản được cả tháng, tôi đưa Mười đi Australia. Được sự giúp đỡ của các giáo sư Đại học Victoria, Melbourne, Mười nhận được khá nhiều cành bơ Australia và ghép thành công lên giống bơ Việt Nam. Một triển vọng không thể không vui hơn là đến nay một giống bơ có đủ khả năng xuất khẩu đang từng bước lan khắp Tây Nguyên bên cạnh cây cà phê vô cùng quý giá.
Ông Steven Mashall - một chuyên gia người Australia - đã về thăm những cây bơ. Ông nói sẽ đứng ra liên kết xuất khẩu quả bơ và công nghệ chế biến tiên tiến nhất cho bơ Việt Nam.
Người ta gọi nông dân Trịnh Xuân Mười là "Vua Bơ". Còn với tôi, Mười là một tấm gương vượt lên số phận để không chỉ làm giàu cho chính mình mà còn góp phần làm giàu cho đông đảo bà con Tây Nguyên, tăng thêm ngoại tệ cho đất nước.
Đây chỉ là một trong rất nhiều ví dụ mà tôi kể cho các em học sinh của mình nghe. Tôi cũng nói với các em, ở nước ngoài hiện nay người ta cho rằng "Học để trở thành người tự do". Tự do tư tưởng chứ không bị áp đặt bởi người khác, tự do lựa chọn điều mình yêu, tự do kiến tạo nên mục tiêu của đời mình, tự do thức tỉnh theo những giấc mơ.
Nếu chỉ để tốt nghiệp trung học phổ thông, vào đại học đúng ý nguyện cha mẹ thì các em cần gì lao công khổ tứ học ngày đêm và tìm mọi cách học thêm, rồi còn lùng sách tham khảo để giải các loại bài tập, học các bài văn mẫu... Thật chẳng còn đâu đầu óc thanh thản của tuổi thanh xuân, và sức khoẻ nhiều em đã suy sụp vì học.
Một lái xe nói với tôi, em gái của anh ấy tốt nghiệp Đại học Sư phạm nhưng chỉ mong muốn về quê dạy cấp hai thôi, vậy mà phải chạy 300 triệu đồng. Khốn khổ, lương giáo viên khi nào mới trả xong món tiền đi vay chạy việc. Chúng ta không quên hiện nay có trên 200.000 cử nhân, kỹ sư không tìm được việc làm tương xứng với học lực. Nhiều em phải giấu bằng đại học đi thì mới được nhận làm công nhân. Không ít em đành khoác áo mũ lái xe ôm công nghệ. Nếu biết thế thì mất bốn năm đại học làm gì?
Trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 biết bao thách thức, nhất là ai cũng có thể thất nghiệp. Nhưng cũng tràn đầy cơ hội, nếu lớp thanh niên có ý chí phấn đấu, có sức khoẻ, có ngoại ngữ, am hiểu công nghệ thông tin. Họ không chỉ khởi nghiệp thành công trong nước mà còn có thể là những công dân toàn cầu, lập nghiệp ở khắp mọi nơi theo khuôn khổ của Hiệp định CPTPP.
Học để tự do! Chuyện của những người trẻ như Mười cũng là hạnh phúc lớn của tôi.
Nguyễn Lân Dũng
Bài khác
Lương lãnh đạo
Bữa ăn trường học
Nhà giàu và cướp
Hài lòng ở sân bay
Thị trường thất bại
Nghịch lý giá điện
Nền hành chính giấy tờ
Hàng mẫu, hàng bán
Siêu chùa
Đàn ông làm việc nhà
Những con cừu cô độc
Hòm công đức
Không hối lộ
Yêu lại ruộng đồng
Điều học sinh cần
Bí mật Nhà nước
Vị thế của Việt Nam
Ngày thầy thuốc
Thoát khỏi cô đơn
Ghi hình cán bộ
Chọn nhà thầu 5G
Đoàn tàu tro xỉ
Cuộc gặp Hà Nội
Ăn sạch
Khủng hoảng rác
Hội làng mang đồng phục
Quá khứ mùi thuốc súng
Trên biên cương phía Bắc
Nhẫn nại với tình yêu
Con kiến và củ khoai
Cam kết năm mới
Học để tự do
Gần đây, tôi được mời nói chuyện về kỹ năng sống tại các trường phổ thông trung học. Tôi thường hỏi các em: "Học để làm gì?". Số đông đều nói học để vào đại học, như bố mẹ em mong.
Tôi tham gia ban cố vấn cho chương trình "Sinh ra từ làng" nên tôi biết hàng trăm thanh niên nông dân trở thành triệu, tỷ phú ngay tại quê hương và sống rất hạnh phúc. Đâu phải tất cả đều cần vào đại học. Trong các chuyện đã chứng kiến, tôi thích nhất Mười Bơ - người đang góp phần thay đổi bộ mặt Tây Nguyên.
Mười Bơ là con thứ 10 trong gia đình nông dân nghèo ở xã Diễn Lợi, huyện Diễn Châu, Nghệ An. Năm 16 tuổi, không chịu nổi sự nghèo khổ bức bối, anh bỏ nhà ra đi lập thân.
Đó là buổi sáng ngày 25/5/1990, Mười trốn gia đình cuốc bộ tới ga Vinh. Mãi đến hai giờ chiều, cậu mới vượt qua được 40 km để leo lên tàu, không một đồng, bị nhân viên nhà tàu mắng nhiếc túi bụi. Mệt và đói, Mười thiếp đi ở sân ga Nha Trang. Đêm hôm ấy, Mười nằm mơ người anh là liệt sĩ hiện về: "Mày chỉ lo thân mày thôi à? Phải kiếm vùng nào đất tốt mà làm giàu để có thể nuôi được cả nhà chứ?". Tỉnh dậy, cậu nhớ đến lời thầy giáo Địa lý đã giảng, chỉ có Tây Nguyên với đất bazan mầu mỡ là vùng đất tốt nhất. May sao, sáng hôm sau một bác lái xe tải tốt bụng cho cậu đi nhờ lên Buôn Mê Thuột.
Đến Buôn Mê Thuột, cậu cuốc bộ 40 km theo quốc lộ 26, nhặt quả bơ rụng ăn và ghé các quán xin nước lã. Mười liều lĩnh vào nhà bác nông dân Trịnh Văn Tải và kể hết ngọn nguồn. Bác nông dân cho Mười ở lại và hẹn hôm sau cùng ra đồng làm ruộng. Khi có việc khác, tiền công tháng 40.000 đồng, Mười gửi tất cả về cho mẹ. Lúc nhận thư Mười, cả nhà khóc vì tưởng cậu đã chết. Năm 1992, nghe tin bố mất, nhưng cậu cũng không có cách gì để về chịu tang.
Làm cho nhiều người, gặp cả những người không tốt, Mười tâm sự với tôi: "Chính vì vậy mà con biết ơn, họ đã cho con quyết tâm phải vươn lên làm chủ đời mình". Vào một buổi sáng đẹp trời, Mười từ biệt nơi làm thuê, bắt đầu hành trình đi thu gom quả bơ giao cho thương lái. Hai năm sau, duyên phận giúp Mười bén duyên với cô gái nghèo quê Quảng Nam. Hai vợ chồng cùng nhau đi mua bơ, dành dụm mua được chiếc xe máy Tàu giá 5 triệu đồng. Rồi mua được mảnh vườn 1,3 ha, họ trồng thử hạt của những trái bơ quý, nhưng thất bại. Mười tìm sách đọc và hiểu rằng phải nhân giống vô tính thì mới lưu giữ nguyên vẹn được tính di truyền. Thế là cậu lặn lội đến các gia đình có những cây bơ quý xin chiết cành đem về trồng.
Ông trời đã giúp những cây bơ giống quý mọc lên. Đó là lúc Mười tiếp xúc được các nhà Sinh học để hỏi làm sao có được hàng vạn cây bơ có trái sai và ngon như vậy. Các nhà khoa học giải thích rằng "tính di truyền ở ngọn", cứ chịu khó chăm sóc các cây bơ giống quý và ghép lên các cây non mọc từ các hạt bơ bình thường nhặt từ chợ về.
Đó là mở đầu cho một chặng đường dài. Mười tạo ra được hàng nghìn bầu bơ giống, lập trang web với thông tin phong phú và chính xác hơn tất cả giáo trình về bơ ở bậc đại học. Nhiều nông dân kể với tôi khi gặp mặt, giống Bơ Xuân Mười thật giá trị. Năm thứ 3 ra quả bói; năm thứ 4 cho 80-100 kg quả, năm thứ 5 cho 150-200 kg quả, và từ năm thứ 7 đến năm thứ 30 cho 250-300 kg quả mỗi cây.
Mười Bơ trở thành tỷ phú, được tuyên dương nông dân xuất sắc tỉnh Đăk Lắk, nông dân xuất sắc cả nước, được nhận danh hiệu "Sao Thần Nông" và bằng khen của Bộ trưởng Nông nghiệp.
Nhưng phát kiến đột xuất của Mười Bơ mới đáng kinh ngạc. Cậu nhận ra cây muồng - cây che bóng cho cà phê khắp Tây Nguyên hiện nay - không thu được gì. Cậu đưa ra sáng kiến: để che 1.000 cây cà phê bằng 200 cây bơ thay cho muồng thì riêng thu hoạch từ bơ còn cao hơn cà phê.
Mười Bơ đã bán cây bơ giống khắp Tây Nguyên. Nhưng các nhà khoa học không yên tâm. Bơ Việt Nam sẽ tràn ngập cả Tây Nguyên sau 5 năm nữa mà đây là giống chỉ bảo quản được vài ngày sau khi chín nên rất khó xuất khẩu. Khi cung vượt quá cầu thì tương lai không xa, liệu trái bơ có chung số phận với thanh long, vải, dưa hấu, củ cải và chờ giải cứu hay không?
Tôi biết Australia có giống bơ vừa sai trái, vừa ngon lại có thể bảo quản được cả tháng, tôi đưa Mười đi Australia. Được sự giúp đỡ của các giáo sư Đại học Victoria, Melbourne, Mười nhận được khá nhiều cành bơ Australia và ghép thành công lên giống bơ Việt Nam. Một triển vọng không thể không vui hơn là đến nay một giống bơ có đủ khả năng xuất khẩu đang từng bước lan khắp Tây Nguyên bên cạnh cây cà phê vô cùng quý giá.
Ông Steven Mashall - một chuyên gia người Australia - đã về thăm những cây bơ. Ông nói sẽ đứng ra liên kết xuất khẩu quả bơ và công nghệ chế biến tiên tiến nhất cho bơ Việt Nam.
Người ta gọi nông dân Trịnh Xuân Mười là "Vua Bơ". Còn với tôi, Mười là một tấm gương vượt lên số phận để không chỉ làm giàu cho chính mình mà còn góp phần làm giàu cho đông đảo bà con Tây Nguyên, tăng thêm ngoại tệ cho đất nước.
Đây chỉ là một trong rất nhiều ví dụ mà tôi kể cho các em học sinh của mình nghe. Tôi cũng nói với các em, ở nước ngoài hiện nay người ta cho rằng "Học để trở thành người tự do". Tự do tư tưởng chứ không bị áp đặt bởi người khác, tự do lựa chọn điều mình yêu, tự do kiến tạo nên mục tiêu của đời mình, tự do thức tỉnh theo những giấc mơ.
Nếu chỉ để tốt nghiệp trung học phổ thông, vào đại học đúng ý nguyện cha mẹ thì các em cần gì lao công khổ tứ học ngày đêm và tìm mọi cách học thêm, rồi còn lùng sách tham khảo để giải các loại bài tập, học các bài văn mẫu... Thật chẳng còn đâu đầu óc thanh thản của tuổi thanh xuân, và sức khoẻ nhiều em đã suy sụp vì học.
Một lái xe nói với tôi, em gái của anh ấy tốt nghiệp Đại học Sư phạm nhưng chỉ mong muốn về quê dạy cấp hai thôi, vậy mà phải chạy 300 triệu đồng. Khốn khổ, lương giáo viên khi nào mới trả xong món tiền đi vay chạy việc. Chúng ta không quên hiện nay có trên 200.000 cử nhân, kỹ sư không tìm được việc làm tương xứng với học lực. Nhiều em phải giấu bằng đại học đi thì mới được nhận làm công nhân. Không ít em đành khoác áo mũ lái xe ôm công nghệ. Nếu biết thế thì mất bốn năm đại học làm gì?
Trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 biết bao thách thức, nhất là ai cũng có thể thất nghiệp. Nhưng cũng tràn đầy cơ hội, nếu lớp thanh niên có ý chí phấn đấu, có sức khoẻ, có ngoại ngữ, am hiểu công nghệ thông tin. Họ không chỉ khởi nghiệp thành công trong nước mà còn có thể là những công dân toàn cầu, lập nghiệp ở khắp mọi nơi theo khuôn khổ của Hiệp định CPTPP.
Học để tự do! Chuyện của những người trẻ như Mười cũng là hạnh phúc lớn của tôi.
Nguyễn Lân Dũng
Tự do ở phương diện thể xác chỉ là một khía cạnh hẹp. Để đạt tới tầng mức cao nhất của tự do phải đề cập tới tự do về tư tưởng, tinh thần. Mỗi một con người khi ra đời đã vô hình chung mang theo "sức nặng" của ...
Bài viết của giáo sư Nguyễn Lân Dũng rất có giá trị. Dường như chúng ta đang cố nhồi nhét kiến thức vào đầu con trẻ theo ý muốn chủ quan của người lớn mà không quan tâm tới chúng cần gì. Chúng ta cũng quên dạy cho học sinh ...
Nhận thức của bạn rất mạch lạc. Và một câu hỏi cầu thị là bạn có gặp vấn đề với việc học ngoại ngữ không?
Từ lâu rồi tôi không còn thích nghe những "câu chuyện cổ tích điển hình" như Mười bơ nữa. Khi thành công rồi họ có thể viết bất cứ câu chuyện gì mà người khác thích nghe. Sự thật của câu chuyện thì rất ít người biết. Thương trường không ...
Bạn hoàn toàn không hiểu GS viết gì và thông điệp GS gửi đến người đọc là gì.
Đồng ý, dù sao nếu không ở hoàn cảnh của người trong chuyện thì cũng chỉ nghe cho biết. Chẳng có cách nào bắt chước được họ dù rằng rất khâm phục những người thành công! Chúng ta không giống nhau.
Người tâm huyết, chân thành lời văn lúc nào cũng chân thực, gần gũi dễ hấp thụ. Cảm ơn ông về những cống hiến không ngừng nghỉ. Chúc ông được nhiều sức khỏe.
Thống kê bên Mỹ số triệu phú là thạc sĩ lớn gấp 35 lần số triệu phú chưa học hết phổ thông
Nhưng nếu tổng số thạc sĩ lại lớn gấp 70 lần tổng số người chưa học hết phổ thông
Suy ra tỉ lệ triệu phú chưa học hết phổ thông ...
Dòng thứ 3 của bạn sai rồi. Tôi nghĩ đó là lý do vì sao cần học. Không học hay nói tào lao lắm. Hôm trước vừa có bài viết về những người tự ảo tưởng không học vẫn giàu kìa.
Thêm nữa câu từ, chính tả bạn có vấn đề. ...
Bài viết thực tiễn quá giáo sư Lân Dũng ạ.
Xin cảm ơn ông. 40 tuổi mà em vẫn hừng hực khát vọng của thời lớp 9-12 đây ạ !
Giáo sư khơi gợi lại vấn đề học để làm gì ? Học để biết và học để ứng dụng , hai khía cạnh có phần tách nhau .Học phổ thông chỉ để biết cơ bản ,để phân biệt mọi điều trong cuộc sống và đừng hiểu sai ( nên ...
Vấn đề là hầu hết những gì học trong 4 năm địa học không áp dụng được sau này và là lãng phí bạn ơi.
Tôi hiểu ý giáo sư nhưng rất tiếc chương trình trong trường không bao giờ nói rõ học để làm gì, thưa ông!
Thầy nói rất đúng, muốn thoát nghèo thì con đường khả thi nhất là học. Buồn một điều là gần đây nhiều người lại có tư tưởng lệch lạc là muốn làm giàu thì học ít thôi.
Do đặc thù của xã hội mình, nhiều thành phần thực tế đang thế bác ah.
Xin cảm ơn bác Dũng đã có 1 bài viết rất hay!
Bài khác
Lương lãnh đạo
Bữa ăn trường học
Nhà giàu và cướp
Hài lòng ở sân bay
Thị trường thất bại
Nghịch lý giá điện
Nền hành chính giấy tờ
Hàng mẫu, hàng bán
Siêu chùa
Đàn ông làm việc nhà
Những con cừu cô độc
Hòm công đức
Không hối lộ
Yêu lại ruộng đồng
Điều học sinh cần
Bí mật Nhà nước
Vị thế của Việt Nam
Ngày thầy thuốc
Thoát khỏi cô đơn
Ghi hình cán bộ
Chọn nhà thầu 5G
Đoàn tàu tro xỉ
Cuộc gặp Hà Nội
Ăn sạch
Khủng hoảng rác
Hội làng mang đồng phục
Quá khứ mùi thuốc súng
Trên biên cương phía Bắc
Nhẫn nại với tình yêu
Con kiến và củ khoai
Cam kết năm mới
Học để tự do
Gần đây, tôi được mời nói chuyện về kỹ năng sống tại các trường phổ thông trung học. Tôi thường hỏi các em: "Học để làm gì?". Số đông đều nói học để vào đại học, như bố mẹ em mong.
Tôi tham gia ban cố vấn cho chương trình "Sinh ra từ làng" nên tôi biết hàng trăm thanh niên nông dân trở thành triệu, tỷ phú ngay tại quê hương và sống rất hạnh phúc. Đâu phải tất cả đều cần vào đại học. Trong các chuyện đã chứng kiến, tôi thích nhất Mười Bơ - người đang góp phần thay đổi bộ mặt Tây Nguyên.
Mười Bơ là con thứ 10 trong gia đình nông dân nghèo ở xã Diễn Lợi, huyện Diễn Châu, Nghệ An. Năm 16 tuổi, không chịu nổi sự nghèo khổ bức bối, anh bỏ nhà ra đi lập thân.
Đó là buổi sáng ngày 25/5/1990, Mười trốn gia đình cuốc bộ tới ga Vinh. Mãi đến hai giờ chiều, cậu mới vượt qua được 40 km để leo lên tàu, không một đồng, bị nhân viên nhà tàu mắng nhiếc túi bụi. Mệt và đói, Mười thiếp đi ở sân ga Nha Trang. Đêm hôm ấy, Mười nằm mơ người anh là liệt sĩ hiện về: "Mày chỉ lo thân mày thôi à? Phải kiếm vùng nào đất tốt mà làm giàu để có thể nuôi được cả nhà chứ?". Tỉnh dậy, cậu nhớ đến lời thầy giáo Địa lý đã giảng, chỉ có Tây Nguyên với đất bazan mầu mỡ là vùng đất tốt nhất. May sao, sáng hôm sau một bác lái xe tải tốt bụng cho cậu đi nhờ lên Buôn Mê Thuột.
Đến Buôn Mê Thuột, cậu cuốc bộ 40 km theo quốc lộ 26, nhặt quả bơ rụng ăn và ghé các quán xin nước lã. Mười liều lĩnh vào nhà bác nông dân Trịnh Văn Tải và kể hết ngọn nguồn. Bác nông dân cho Mười ở lại và hẹn hôm sau cùng ra đồng làm ruộng. Khi có việc khác, tiền công tháng 40.000 đồng, Mười gửi tất cả về cho mẹ. Lúc nhận thư Mười, cả nhà khóc vì tưởng cậu đã chết. Năm 1992, nghe tin bố mất, nhưng cậu cũng không có cách gì để về chịu tang.
Làm cho nhiều người, gặp cả những người không tốt, Mười tâm sự với tôi: "Chính vì vậy mà con biết ơn, họ đã cho con quyết tâm phải vươn lên làm chủ đời mình". Vào một buổi sáng đẹp trời, Mười từ biệt nơi làm thuê, bắt đầu hành trình đi thu gom quả bơ giao cho thương lái. Hai năm sau, duyên phận giúp Mười bén duyên với cô gái nghèo quê Quảng Nam. Hai vợ chồng cùng nhau đi mua bơ, dành dụm mua được chiếc xe máy Tàu giá 5 triệu đồng. Rồi mua được mảnh vườn 1,3 ha, họ trồng thử hạt của những trái bơ quý, nhưng thất bại. Mười tìm sách đọc và hiểu rằng phải nhân giống vô tính thì mới lưu giữ nguyên vẹn được tính di truyền. Thế là cậu lặn lội đến các gia đình có những cây bơ quý xin chiết cành đem về trồng.
Ông trời đã giúp những cây bơ giống quý mọc lên. Đó là lúc Mười tiếp xúc được các nhà Sinh học để hỏi làm sao có được hàng vạn cây bơ có trái sai và ngon như vậy. Các nhà khoa học giải thích rằng "tính di truyền ở ngọn", cứ chịu khó chăm sóc các cây bơ giống quý và ghép lên các cây non mọc từ các hạt bơ bình thường nhặt từ chợ về.
Đó là mở đầu cho một chặng đường dài. Mười tạo ra được hàng nghìn bầu bơ giống, lập trang web với thông tin phong phú và chính xác hơn tất cả giáo trình về bơ ở bậc đại học. Nhiều nông dân kể với tôi khi gặp mặt, giống Bơ Xuân Mười thật giá trị. Năm thứ 3 ra quả bói; năm thứ 4 cho 80-100 kg quả, năm thứ 5 cho 150-200 kg quả, và từ năm thứ 7 đến năm thứ 30 cho 250-300 kg quả mỗi cây.
Mười Bơ trở thành tỷ phú, được tuyên dương nông dân xuất sắc tỉnh Đăk Lắk, nông dân xuất sắc cả nước, được nhận danh hiệu "Sao Thần Nông" và bằng khen của Bộ trưởng Nông nghiệp.
Nhưng phát kiến đột xuất của Mười Bơ mới đáng kinh ngạc. Cậu nhận ra cây muồng - cây che bóng cho cà phê khắp Tây Nguyên hiện nay - không thu được gì. Cậu đưa ra sáng kiến: để che 1.000 cây cà phê bằng 200 cây bơ thay cho muồng thì riêng thu hoạch từ bơ còn cao hơn cà phê.
Mười Bơ đã bán cây bơ giống khắp Tây Nguyên. Nhưng các nhà khoa học không yên tâm. Bơ Việt Nam sẽ tràn ngập cả Tây Nguyên sau 5 năm nữa mà đây là giống chỉ bảo quản được vài ngày sau khi chín nên rất khó xuất khẩu. Khi cung vượt quá cầu thì tương lai không xa, liệu trái bơ có chung số phận với thanh long, vải, dưa hấu, củ cải và chờ giải cứu hay không?
Tôi biết Australia có giống bơ vừa sai trái, vừa ngon lại có thể bảo quản được cả tháng, tôi đưa Mười đi Australia. Được sự giúp đỡ của các giáo sư Đại học Victoria, Melbourne, Mười nhận được khá nhiều cành bơ Australia và ghép thành công lên giống bơ Việt Nam. Một triển vọng không thể không vui hơn là đến nay một giống bơ có đủ khả năng xuất khẩu đang từng bước lan khắp Tây Nguyên bên cạnh cây cà phê vô cùng quý giá.
Ông Steven Mashall - một chuyên gia người Australia - đã về thăm những cây bơ. Ông nói sẽ đứng ra liên kết xuất khẩu quả bơ và công nghệ chế biến tiên tiến nhất cho bơ Việt Nam.
Người ta gọi nông dân Trịnh Xuân Mười là "Vua Bơ". Còn với tôi, Mười là một tấm gương vượt lên số phận để không chỉ làm giàu cho chính mình mà còn góp phần làm giàu cho đông đảo bà con Tây Nguyên, tăng thêm ngoại tệ cho đất nước.
Đây chỉ là một trong rất nhiều ví dụ mà tôi kể cho các em học sinh của mình nghe. Tôi cũng nói với các em, ở nước ngoài hiện nay người ta cho rằng "Học để trở thành người tự do". Tự do tư tưởng chứ không bị áp đặt bởi người khác, tự do lựa chọn điều mình yêu, tự do kiến tạo nên mục tiêu của đời mình, tự do thức tỉnh theo những giấc mơ.
Nếu chỉ để tốt nghiệp trung học phổ thông, vào đại học đúng ý nguyện cha mẹ thì các em cần gì lao công khổ tứ học ngày đêm và tìm mọi cách học thêm, rồi còn lùng sách tham khảo để giải các loại bài tập, học các bài văn mẫu... Thật chẳng còn đâu đầu óc thanh thản của tuổi thanh xuân, và sức khoẻ nhiều em đã suy sụp vì học.
Một lái xe nói với tôi, em gái của anh ấy tốt nghiệp Đại học Sư phạm nhưng chỉ mong muốn về quê dạy cấp hai thôi, vậy mà phải chạy 300 triệu đồng. Khốn khổ, lương giáo viên khi nào mới trả xong món tiền đi vay chạy việc. Chúng ta không quên hiện nay có trên 200.000 cử nhân, kỹ sư không tìm được việc làm tương xứng với học lực. Nhiều em phải giấu bằng đại học đi thì mới được nhận làm công nhân. Không ít em đành khoác áo mũ lái xe ôm công nghệ. Nếu biết thế thì mất bốn năm đại học làm gì?
Trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 biết bao thách thức, nhất là ai cũng có thể thất nghiệp. Nhưng cũng tràn đầy cơ hội, nếu lớp thanh niên có ý chí phấn đấu, có sức khoẻ, có ngoại ngữ, am hiểu công nghệ thông tin. Họ không chỉ khởi nghiệp thành công trong nước mà còn có thể là những công dân toàn cầu, lập nghiệp ở khắp mọi nơi theo khuôn khổ của Hiệp định CPTPP.
Học để tự do! Chuyện của những người trẻ như Mười cũng là hạnh phúc lớn của tôi.
Nguyễn Lân Dũng
Tự do ở phương diện thể xác chỉ là một khía cạnh hẹp. Để đạt tới tầng mức cao nhất của tự do phải đề cập tới tự do về tư tưởng, tinh thần. Mỗi một con người khi ra đời đã vô hình chung mang theo "sức nặng" của ...
Bài viết của giáo sư Nguyễn Lân Dũng rất có giá trị. Dường như chúng ta đang cố nhồi nhét kiến thức vào đầu con trẻ theo ý muốn chủ quan của người lớn mà không quan tâm tới chúng cần gì. Chúng ta cũng quên dạy cho học sinh ...
Nhận thức của bạn rất mạch lạc. Và một câu hỏi cầu thị là bạn có gặp vấn đề với việc học ngoại ngữ không?
Từ lâu rồi tôi không còn thích nghe những "câu chuyện cổ tích điển hình" như Mười bơ nữa. Khi thành công rồi họ có thể viết bất cứ câu chuyện gì mà người khác thích nghe. Sự thật của câu chuyện thì rất ít người biết. Thương trường không ...
Bạn hoàn toàn không hiểu GS viết gì và thông điệp GS gửi đến người đọc là gì.
Đồng ý, dù sao nếu không ở hoàn cảnh của người trong chuyện thì cũng chỉ nghe cho biết. Chẳng có cách nào bắt chước được họ dù rằng rất khâm phục những người thành công! Chúng ta không giống nhau.
Người tâm huyết, chân thành lời văn lúc nào cũng chân thực, gần gũi dễ hấp thụ. Cảm ơn ông về những cống hiến không ngừng nghỉ. Chúc ông được nhiều sức khỏe.
Thống kê bên Mỹ số triệu phú là thạc sĩ lớn gấp 35 lần số triệu phú chưa học hết phổ thông
Nhưng nếu tổng số thạc sĩ lại lớn gấp 70 lần tổng số người chưa học hết phổ thông
Suy ra tỉ lệ triệu phú chưa học hết phổ thông ...
Dòng thứ 3 của bạn sai rồi. Tôi nghĩ đó là lý do vì sao cần học. Không học hay nói tào lao lắm. Hôm trước vừa có bài viết về những người tự ảo tưởng không học vẫn giàu kìa.
Thêm nữa câu từ, chính tả bạn có vấn đề. ...
Bài viết thực tiễn quá giáo sư Lân Dũng ạ.
Xin cảm ơn ông. 40 tuổi mà em vẫn hừng hực khát vọng của thời lớp 9-12 đây ạ !
Giáo sư khơi gợi lại vấn đề học để làm gì ? Học để biết và học để ứng dụng , hai khía cạnh có phần tách nhau .Học phổ thông chỉ để biết cơ bản ,để phân biệt mọi điều trong cuộc sống và đừng hiểu sai ( nên ...
Vấn đề là hầu hết những gì học trong 4 năm địa học không áp dụng được sau này và là lãng phí bạn ơi.
Tôi hiểu ý giáo sư nhưng rất tiếc chương trình trong trường không bao giờ nói rõ học để làm gì, thưa ông!
Thầy nói rất đúng, muốn thoát nghèo thì con đường khả thi nhất là học. Buồn một điều là gần đây nhiều người lại có tư tưởng lệch lạc là muốn làm giàu thì học ít thôi.
Do đặc thù của xã hội mình, nhiều thành phần thực tế đang thế bác ah.
Xin cảm ơn bác Dũng đã có 1 bài viết rất hay!
Bài khác
Lương lãnh đạo
Bữa ăn trường học
Nhà giàu và cướp
Hài lòng ở sân bay
Thị trường thất bại
Nghịch lý giá điện
Nền hành chính giấy tờ
Hàng mẫu, hàng bán
Siêu chùa
Đàn ông làm việc nhà
Những con cừu cô độc
Hòm công đức
Không hối lộ
Yêu lại ruộng đồng
Điều học sinh cần
Bí mật Nhà nước
Vị thế của Việt Nam
Ngày thầy thuốc
Thoát khỏi cô đơn
Ghi hình cán bộ
Chọn nhà thầu 5G
Đoàn tàu tro xỉ
Cuộc gặp Hà Nội
Ăn sạch
Khủng hoảng rác
Hội làng mang đồng phục
Quá khứ mùi thuốc súng
Trên biên cương phía Bắc
Nhẫn nại với tình yêu
Con kiến và củ khoai
Cam kết năm mới
Học để tự do
Gần đây, tôi được mời nói chuyện về kỹ năng sống tại các trường phổ thông trung học. Tôi thường hỏi các em: "Học để làm gì?". Số đông đều nói học để vào đại học, như bố mẹ em mong.
Tôi tham gia ban cố vấn cho chương trình "Sinh ra từ làng" nên tôi biết hàng trăm thanh niên nông dân trở thành triệu, tỷ phú ngay tại quê hương và sống rất hạnh phúc. Đâu phải tất cả đều cần vào đại học. Trong các chuyện đã chứng kiến, tôi thích nhất Mười Bơ - người đang góp phần thay đổi bộ mặt Tây Nguyên.
Mười Bơ là con thứ 10 trong gia đình nông dân nghèo ở xã Diễn Lợi, huyện Diễn Châu, Nghệ An. Năm 16 tuổi, không chịu nổi sự nghèo khổ bức bối, anh bỏ nhà ra đi lập thân.
Đó là buổi sáng ngày 25/5/1990, Mười trốn gia đình cuốc bộ tới ga Vinh. Mãi đến hai giờ chiều, cậu mới vượt qua được 40 km để leo lên tàu, không một đồng, bị nhân viên nhà tàu mắng nhiếc túi bụi. Mệt và đói, Mười thiếp đi ở sân ga Nha Trang. Đêm hôm ấy, Mười nằm mơ người anh là liệt sĩ hiện về: "Mày chỉ lo thân mày thôi à? Phải kiếm vùng nào đất tốt mà làm giàu để có thể nuôi được cả nhà chứ?". Tỉnh dậy, cậu nhớ đến lời thầy giáo Địa lý đã giảng, chỉ có Tây Nguyên với đất bazan mầu mỡ là vùng đất tốt nhất. May sao, sáng hôm sau một bác lái xe tải tốt bụng cho cậu đi nhờ lên Buôn Mê Thuột.
Đến Buôn Mê Thuột, cậu cuốc bộ 40 km theo quốc lộ 26, nhặt quả bơ rụng ăn và ghé các quán xin nước lã. Mười liều lĩnh vào nhà bác nông dân Trịnh Văn Tải và kể hết ngọn nguồn. Bác nông dân cho Mười ở lại và hẹn hôm sau cùng ra đồng làm ruộng. Khi có việc khác, tiền công tháng 40.000 đồng, Mười gửi tất cả về cho mẹ. Lúc nhận thư Mười, cả nhà khóc vì tưởng cậu đã chết. Năm 1992, nghe tin bố mất, nhưng cậu cũng không có cách gì để về chịu tang.
Làm cho nhiều người, gặp cả những người không tốt, Mười tâm sự với tôi: "Chính vì vậy mà con biết ơn, họ đã cho con quyết tâm phải vươn lên làm chủ đời mình". Vào một buổi sáng đẹp trời, Mười từ biệt nơi làm thuê, bắt đầu hành trình đi thu gom quả bơ giao cho thương lái. Hai năm sau, duyên phận giúp Mười bén duyên với cô gái nghèo quê Quảng Nam. Hai vợ chồng cùng nhau đi mua bơ, dành dụm mua được chiếc xe máy Tàu giá 5 triệu đồng. Rồi mua được mảnh vườn 1,3 ha, họ trồng thử hạt của những trái bơ quý, nhưng thất bại. Mười tìm sách đọc và hiểu rằng phải nhân giống vô tính thì mới lưu giữ nguyên vẹn được tính di truyền. Thế là cậu lặn lội đến các gia đình có những cây bơ quý xin chiết cành đem về trồng.
Ông trời đã giúp những cây bơ giống quý mọc lên. Đó là lúc Mười tiếp xúc được các nhà Sinh học để hỏi làm sao có được hàng vạn cây bơ có trái sai và ngon như vậy. Các nhà khoa học giải thích rằng "tính di truyền ở ngọn", cứ chịu khó chăm sóc các cây bơ giống quý và ghép lên các cây non mọc từ các hạt bơ bình thường nhặt từ chợ về.
Đó là mở đầu cho một chặng đường dài. Mười tạo ra được hàng nghìn bầu bơ giống, lập trang web với thông tin phong phú và chính xác hơn tất cả giáo trình về bơ ở bậc đại học. Nhiều nông dân kể với tôi khi gặp mặt, giống Bơ Xuân Mười thật giá trị. Năm thứ 3 ra quả bói; năm thứ 4 cho 80-100 kg quả, năm thứ 5 cho 150-200 kg quả, và từ năm thứ 7 đến năm thứ 30 cho 250-300 kg quả mỗi cây.
Mười Bơ trở thành tỷ phú, được tuyên dương nông dân xuất sắc tỉnh Đăk Lắk, nông dân xuất sắc cả nước, được nhận danh hiệu "Sao Thần Nông" và bằng khen của Bộ trưởng Nông nghiệp.
Nhưng phát kiến đột xuất của Mười Bơ mới đáng kinh ngạc. Cậu nhận ra cây muồng - cây che bóng cho cà phê khắp Tây Nguyên hiện nay - không thu được gì. Cậu đưa ra sáng kiến: để che 1.000 cây cà phê bằng 200 cây bơ thay cho muồng thì riêng thu hoạch từ bơ còn cao hơn cà phê.
Mười Bơ đã bán cây bơ giống khắp Tây Nguyên. Nhưng các nhà khoa học không yên tâm. Bơ Việt Nam sẽ tràn ngập cả Tây Nguyên sau 5 năm nữa mà đây là giống chỉ bảo quản được vài ngày sau khi chín nên rất khó xuất khẩu. Khi cung vượt quá cầu thì tương lai không xa, liệu trái bơ có chung số phận với thanh long, vải, dưa hấu, củ cải và chờ giải cứu hay không?
Tôi biết Australia có giống bơ vừa sai trái, vừa ngon lại có thể bảo quản được cả tháng, tôi đưa Mười đi Australia. Được sự giúp đỡ của các giáo sư Đại học Victoria, Melbourne, Mười nhận được khá nhiều cành bơ Australia và ghép thành công lên giống bơ Việt Nam. Một triển vọng không thể không vui hơn là đến nay một giống bơ có đủ khả năng xuất khẩu đang từng bước lan khắp Tây Nguyên bên cạnh cây cà phê vô cùng quý giá.
Ông Steven Mashall - một chuyên gia người Australia - đã về thăm những cây bơ. Ông nói sẽ đứng ra liên kết xuất khẩu quả bơ và công nghệ chế biến tiên tiến nhất cho bơ Việt Nam.
Người ta gọi nông dân Trịnh Xuân Mười là "Vua Bơ". Còn với tôi, Mười là một tấm gương vượt lên số phận để không chỉ làm giàu cho chính mình mà còn góp phần làm giàu cho đông đảo bà con Tây Nguyên, tăng thêm ngoại tệ cho đất nước.
Đây chỉ là một trong rất nhiều ví dụ mà tôi kể cho các em học sinh của mình nghe. Tôi cũng nói với các em, ở nước ngoài hiện nay người ta cho rằng "Học để trở thành người tự do". Tự do tư tưởng chứ không bị áp đặt bởi người khác, tự do lựa chọn điều mình yêu, tự do kiến tạo nên mục tiêu của đời mình, tự do thức tỉnh theo những giấc mơ.
Nếu chỉ để tốt nghiệp trung học phổ thông, vào đại học đúng ý nguyện cha mẹ thì các em cần gì lao công khổ tứ học ngày đêm và tìm mọi cách học thêm, rồi còn lùng sách tham khảo để giải các loại bài tập, học các bài văn mẫu... Thật chẳng còn đâu đầu óc thanh thản của tuổi thanh xuân, và sức khoẻ nhiều em đã suy sụp vì học.
Một lái xe nói với tôi, em gái của anh ấy tốt nghiệp Đại học Sư phạm nhưng chỉ mong muốn về quê dạy cấp hai thôi, vậy mà phải chạy 300 triệu đồng. Khốn khổ, lương giáo viên khi nào mới trả xong món tiền đi vay chạy việc. Chúng ta không quên hiện nay có trên 200.000 cử nhân, kỹ sư không tìm được việc làm tương xứng với học lực. Nhiều em phải giấu bằng đại học đi thì mới được nhận làm công nhân. Không ít em đành khoác áo mũ lái xe ôm công nghệ. Nếu biết thế thì mất bốn năm đại học làm gì?
Trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 biết bao thách thức, nhất là ai cũng có thể thất nghiệp. Nhưng cũng tràn đầy cơ hội, nếu lớp thanh niên có ý chí phấn đấu, có sức khoẻ, có ngoại ngữ, am hiểu công nghệ thông tin. Họ không chỉ khởi nghiệp thành công trong nước mà còn có thể là những công dân toàn cầu, lập nghiệp ở khắp mọi nơi theo khuôn khổ của Hiệp định CPTPP.
Học để tự do! Chuyện của những người trẻ như Mười cũng là hạnh phúc lớn của tôi.
Nguyễn Lân Dũng
Tự do ở phương diện thể xác chỉ là một khía cạnh hẹp. Để đạt tới tầng mức cao nhất của tự do phải đề cập tới tự do về tư tưởng, tinh thần. Mỗi một con người khi ra đời đã vô hình chung mang theo "sức nặng" của ...
Bài viết của giáo sư Nguyễn Lân Dũng rất có giá trị. Dường như chúng ta đang cố nhồi nhét kiến thức vào đầu con trẻ theo ý muốn chủ quan của người lớn mà không quan tâm tới chúng cần gì. Chúng ta cũng quên dạy cho học sinh ...
Nhận thức của bạn rất mạch lạc. Và một câu hỏi cầu thị là bạn có gặp vấn đề với việc học ngoại ngữ không?
Từ lâu rồi tôi không còn thích nghe những "câu chuyện cổ tích điển hình" như Mười bơ nữa. Khi thành công rồi họ có thể viết bất cứ câu chuyện gì mà người khác thích nghe. Sự thật của câu chuyện thì rất ít người biết. Thương trường không ...
Bạn hoàn toàn không hiểu GS viết gì và thông điệp GS gửi đến người đọc là gì.
Đồng ý, dù sao nếu không ở hoàn cảnh của người trong chuyện thì cũng chỉ nghe cho biết. Chẳng có cách nào bắt chước được họ dù rằng rất khâm phục những người thành công! Chúng ta không giống nhau.
Người tâm huyết, chân thành lời văn lúc nào cũng chân thực, gần gũi dễ hấp thụ. Cảm ơn ông về những cống hiến không ngừng nghỉ. Chúc ông được nhiều sức khỏe.
Thống kê bên Mỹ số triệu phú là thạc sĩ lớn gấp 35 lần số triệu phú chưa học hết phổ thông
Nhưng nếu tổng số thạc sĩ lại lớn gấp 70 lần tổng số người chưa học hết phổ thông
Suy ra tỉ lệ triệu phú chưa học hết phổ thông ...
Dòng thứ 3 của bạn sai rồi. Tôi nghĩ đó là lý do vì sao cần học. Không học hay nói tào lao lắm. Hôm trước vừa có bài viết về những người tự ảo tưởng không học vẫn giàu kìa.
Thêm nữa câu từ, chính tả bạn có vấn đề. ...
Bài viết thực tiễn quá giáo sư Lân Dũng ạ.
Xin cảm ơn ông. 40 tuổi mà em vẫn hừng hực khát vọng của thời lớp 9-12 đây ạ !
Giáo sư khơi gợi lại vấn đề học để làm gì ? Học để biết và học để ứng dụng , hai khía cạnh có phần tách nhau .Học phổ thông chỉ để biết cơ bản ,để phân biệt mọi điều trong cuộc sống và đừng hiểu sai ( nên ...
Vấn đề là hầu hết những gì học trong 4 năm địa học không áp dụng được sau này và là lãng phí bạn ơi.
Tôi hiểu ý giáo sư nhưng rất tiếc chương trình trong trường không bao giờ nói rõ học để làm gì, thưa ông!
Thầy nói rất đúng, muốn thoát nghèo thì con đường khả thi nhất là học. Buồn một điều là gần đây nhiều người lại có tư tưởng lệch lạc là muốn làm giàu thì học ít thôi.
Do đặc thù của xã hội mình, nhiều thành phần thực tế đang thế bác ah.
Xin cảm ơn bác Dũng đã có 1 bài viết rất hay!
Tự do ở phương diện thể xác chỉ là một khía cạnh hẹp. Để đạt tới tầng mức cao nhất của tự do phải đề cập tới tự do về tư tưởng, tinh thần. Mỗi một con người khi ra đời đã vô hình chung mang theo "sức nặng" của ...
721 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Bài viết của giáo sư Nguyễn Lân Dũng rất có giá trị. Dường như chúng ta đang cố nhồi nhét kiến thức vào đầu con trẻ theo ý muốn chủ quan của người lớn mà không quan tâm tới chúng cần gì. Chúng ta cũng quên dạy cho học sinh ...
211 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Nhận thức của bạn rất mạch lạc. Và một câu hỏi cầu thị là bạn có gặp vấn đề với việc học ngoại ngữ không?
42 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Từ lâu rồi tôi không còn thích nghe những "câu chuyện cổ tích điển hình" như Mười bơ nữa. Khi thành công rồi họ có thể viết bất cứ câu chuyện gì mà người khác thích nghe. Sự thật của câu chuyện thì rất ít người biết. Thương trường không ...
417 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Bạn hoàn toàn không hiểu GS viết gì và thông điệp GS gửi đến người đọc là gì.
258 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Đồng ý, dù sao nếu không ở hoàn cảnh của người trong chuyện thì cũng chỉ nghe cho biết. Chẳng có cách nào bắt chước được họ dù rằng rất khâm phục những người thành công! Chúng ta không giống nhau.
72 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Người tâm huyết, chân thành lời văn lúc nào cũng chân thực, gần gũi dễ hấp thụ. Cảm ơn ông về những cống hiến không ngừng nghỉ. Chúc ông được nhiều sức khỏe.
150 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Đọc bài viết này tôi nhớ ngay đến giáo sư Hồ Ngọc Đại với triết lý đi học để hạnh phúc, và ông đã thực sự làm được điều đó cho học sinh. Các học sinh trường thực nghiệm và phụ huynh các cháu rất hạnh phúc và hoàn toàn ...
60 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Mình chỉ đơn giản bảo các cháu học để có thể tự do sống nơi nào mình muốn.
8 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Thống kê bên Mỹ số triệu phú là thạc sĩ lớn gấp 35 lần số triệu phú chưa học hết phổ thông
Nhưng nếu tổng số thạc sĩ lại lớn gấp 70 lần tổng số người chưa học hết phổ thông
Suy ra tỉ lệ triệu phú chưa học hết phổ thông ...
100 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Dòng thứ 3 của bạn sai rồi. Tôi nghĩ đó là lý do vì sao cần học. Không học hay nói tào lao lắm. Hôm trước vừa có bài viết về những người tự ảo tưởng không học vẫn giàu kìa.
Thêm nữa câu từ, chính tả bạn có vấn đề. ...
19 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
@docbao: Bạn đang thể hiện mình thuộc loại thứ 2 hoặc thứ 3 hoặc cả 2 loại đó theo như phân tích của bạn ở trên . Bạn theo đuổi danh dự, thể hiện qua việc cố gắng chứng tỏ người ta dở còn bạn thì hiểu đời ...
22 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Bài viết thực tiễn quá giáo sư Lân Dũng ạ.
Xin cảm ơn ông. 40 tuổi mà em vẫn hừng hực khát vọng của thời lớp 9-12 đây ạ !
75 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Giáo sư khơi gợi lại vấn đề học để làm gì ? Học để biết và học để ứng dụng , hai khía cạnh có phần tách nhau .Học phổ thông chỉ để biết cơ bản ,để phân biệt mọi điều trong cuộc sống và đừng hiểu sai ( nên ...
72 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Vấn đề là hầu hết những gì học trong 4 năm địa học không áp dụng được sau này và là lãng phí bạn ơi.
17 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
@Hong Phuc: sao bạn nói 4 năm đại học không áp dựng được gì sau này, tôi thấy đó chỉ là cái lí do ngụy biện thôi, Kiến thức đại học là nền tảng cơ bản để bạn sau này ra ngoài học chuyên sâu thêm vào làm ...
48 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Thật bất ngờ khi thấy bài viết của bác Dũng. Trong giới khoa học, hâm mộ truyền thống học hành của gia đình bác, cũng như cá nhân bác đã lâu. Con đường học của cháu không được thuận lợi, 1 phần do năng lực có hạn, 1 phần thích ...
71 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Tôi hiểu ý giáo sư nhưng rất tiếc chương trình trong trường không bao giờ nói rõ học để làm gì, thưa ông!
52 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Mình hiểu, cái bác nói ở đây, là học nhưng phải học thứ mình thích, thứ mình đam mê, chứ không phải học theo thứ cha mẹ thích, thứ mà người khác cho là tốt! Cái tự do bác nói ở đây là khi con người được làm điều mình ...
6 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Học để tự do_ Rất hay Bác Lân Dũng ah
50 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Không có gì quy hơn Độc Lập - Tự Do - Hạnh Phúc : điều này luôn đúng ở mọi nơi trên thế giời và trong mọi thời đại. Học, rèn luyện, làm việc hết mình để có khả năng sống Độc Lập, được Tự Do lựa chọn còn đường ...
15 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
@NKL: Muốn học để tự do thì trước hết học sinh phải được tự do trong học tập
21 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Đúng là nền giáo dục việt nam hiện nay học nhiều kiến thức cơ bản, thầy đọc trò chép nên chỉ đào tạo con người công cụ, thụ động cần phải cầm tay chỉ. Khi nào việt nam mới có một nền giáo dục khai phóng, đào tạo con người ...
35 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Thầy nói rất đúng, muốn thoát nghèo thì con đường khả thi nhất là học. Buồn một điều là gần đây nhiều người lại có tư tưởng lệch lạc là muốn làm giàu thì học ít thôi.
34 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Do đặc thù của xã hội mình, nhiều thành phần thực tế đang thế bác ah.
7 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Bạn nói đúng anh Mười bơ đã học nghiêm tục học để tự do, tự quyết đời mình. Còn nhiều những người khác học cho có bằng cấp vẫn không giải phóng được đời mình cầm cái bằng rồi mất thêm mấy trăm triệu để mua công việc.
8 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Xin cảm ơn bác Dũng đã có 1 bài viết rất hay!
32 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ
Vì trường học cũng chỉ là một hình thức cung cấp dịch vụ. Họ phải cố trình bày những ưu điểm trước khách hàng còn nhược điểm thì dấu đi
6 Thích | Trả lời | Vi phạm | Chia sẻ